Svake godine 31. maja Svetska zdravstvena organizacija i njeni partneri obeležavaju Svetski dan bez duvana, ističu zdravstvene i druge rizike koji se povezuju sa upotrebom duvana i zalažu se za delotvorne politike kojima se smanjuje upotreba duvana.
Svetski dan bez duvana 2020. godine obeležava se pod sloganom „Zaštita mladih od manipulacija duvanske industrije i sprečavanje upotrebe duvana i nikotina među mladima”.
Svetska zdravstvena organizacija je ove godine pokrenula globalnu kampanju povodom obeležavanja Svetskog dana bez duvana sa ciljem osnaživanja mladih i uključivanja u borbu protiv taktika duvanskih i drugih industrija koje imaju za cilj privlačenje novih generacija korisnika duvana i nikotina.
Ciljevi ove globalne kampanje su:
• Razotkrivanje mitova i marketinških i drugih taktika usmerenih na mlade, uključujući uvođenje novih proizvoda atraktivnih karakteristika kao što su razne arome;
• Edukovanje mladih o taktikama i načinima duvanske i povezanih industrija za privlačenje sadašnjih i budućih generacije da koriste duvan i nikotinske proizvode.
• Osnaživanje „influensera” tj. uticajnih pojedinaca na različitim mestima uključujući društvene mreže, kako bi oni doprineli zaštiti mladih i podstakli ih da se uključe u razotkrivanje i borbu protiv taktika najvećih duvanskih industrija.
Taktike za privlačenje novih korisnika duvanskih i nikotinskih proizvoda:
• Upotreba ukusa koji su privlačni mladima u duvanskim i nikotinskim proizvodima, poput ukusa trešanja, žvakaćih guma i bombona, što doprinosi potcenjivanju zdravstvenih rizika povezanih sa upotrebom ovih proizvoda i podstiče mlade da počnu da ih koriste;
• Atraktivni i moderno dizajnirani proizvodi (npr. proizvodi u obliku USB-a ili slatkiša);
• Promocija proizvoda ukazivanjem na njihovu manju štetnost u poređenju sa konvencionalnim cigaretama, u odsustvu objektivnih naučnih dokaza koji potvrđuju ove tvrdnje;
• Sponzorstva slavnih i uticajnih ličnosti i brendiranje sponzorisanih događaja i takmičenja na kojima se promovišu duvanski i nikotinski proizvodi;
• Marketing na prodajnim mestima uključujući postavljanje duvanskih/nikotinskih proizvoda na mesta vidljiva deci, a u blizini slatkiša, grickalica ili gaziranih pića, kao i davanjem premija prodavcima kako bi se osiguralo da se njihovi proizvodi prikazuju na način da ih uoči što više mladih osoba;
• Prodaja cigareta na komad i drugih duvanskih i nikotinskih proizvoda (na primer u blizini škola), što čini da duvanski i nikotinski proizvodi budu dostupniji i pristupačniji školskoj deci;
• Indirektni marketing duvanskih proizvoda u filmovima, TV emisijama i onlajn-striming sadržajima;
• Automati za prodaju duvana na mestima koja posećuju mladi, sa atraktivnim reklamama, čime se u mnogim zemljama zaobilaze propisi kojima se reguliše reklamiranje i prodaja duvanskih proizvoda maloletnim licima;
• Pokretanje sudskih sporova namenjenih slabljenju mera kontrole duvana, uključujući slikovna upozorenja na paklicama cigareta, izlaganje proizvoda na mestima prodaje i ograničavanje dostupnosti duvanskih i nikotinskih proizvoda deci (na primer zabrana prodaje i reklamiranja duvanskih proizvoda u blizini škola).
Više o kampanji Svetske zdravstvene organizacije na:
https://www.who.int/news-room/campaigns/world-no-tobacco-day/world-no-tobacco-day-2020
